ظروف برنجی، همان ظروف خانه ی مادربزرگ و پدربزرگ های ما است که غذای خود را روی اجاق های زغالی و تنوری می پختند. ظروفی که کم و بیش از گذشته های دور تا به امروز در اکثر خانه های ایرانی دیده می شود. همان عتیقه های خاطره انگیز از فرهنگ و دستان پر محبت گذشتگان.
ظروف برنجی که در گذشته به عنوان وسایل مصرفی کاربرد داشته است، امروزه به دلیل رنگ زیبا و طلایی آن بیشتر در دکوراسیون منزل بکار می رود. همان میراث گرانقدری که در دکور خانه های ما جا خوش کرده است.
آلیاژ برنج از چه ساخته می شود؟
ایتدا باید بدانیم آلیاژ چیست. چه تفاوتی بین آلیاز و فلز وجود دارد؟ آلیاژ در اصل از ترکیب فلز با عناصردیگر بدست می آید. برنج یک آلیاژ است زیرا از ترکیب فلز روی zn و مسcu بدست آمده است. رنگ سرخ مس با رنگ سفید متمایل به آبی روی ترکیب می شود و رنگ طلایی خاصی را به وجود می آورد. این آلیاژ به دلیل کم بودن خاصیت مغناطیسی خود به راحتی امکان جدا سازی از بقیه فلزات را داراست. و این امتیازی برای قابل بازیافت بودن آن محسوب می شود. این فرزند طلایی، نسبت به والدین خود یعنی روی و مس قابلیت چکش خوری بهتری دارد بنابراین می توان در ساخت لوازم مقاومتر از آن استفاده کرد. میزان روی مقاومت، سختی، ترک خوردگی، کشش عمیق، قابلیت ماشینکاری، قابلیت شکل پذیری برنج را تغییر می دهد. ساختارهای بلوری انواع مختلف برنج ها، دلیل تمایز آنها از یکدیگر می باشد. در اصل برنج آلیاژی غیرآهنی است به ابن معنی که فلز آن آهن نمی باشد.
برنج و کاربرد آن
این آلیاژ از دیر باز استفاده های مختلفی داشته است. در جواهرات ترکمن، به دلیل طلایی رنگ بودن جایگاه ویژه ای برای خود یافت. در مکتب خراسان گلاب پاش، شمعدان، آفتابه های حکاکی شده از جنس برنج به چشم می خورد. همانند دیگر هنرهای دستی، در دوره صفویه ساخت ظروف برنجی کاربرد و تزیینات بیشتری به خود گرفت.
با صنعتی شدن جهان کم کم استفاده از این آلیاژ به شکل مصرفی و کاربردی کمرنگ شد. لوازم مصرفی آشپزخانه، کاسه و جام، آفتابه لگن های برنجی، گردنبندها و دستبندها با طرح های مختلف، سینی و سماورها همگی از مصارف روزمره دهه های اخیر بوده اند. البته امروزه با ارزش یافتن برخی فلزات به عنوان یادگار گذشتگان مجدد کاربردی مدرن به خود گرفته اند.
استفاده از آلیاژهای برنجی تنها به لوازم منزل و جواهرات خلاصه نمی شوند. با توجه به خاصیت های مختلف آن کاربردهای متفاوتی دارند. به دلیل رنگ طلایی آن، در دکوراسیون های منزل و محل کار از استقبال خوبی برخوردار هستند. به دلیل استحکاک کم برای ساخت قفلها مساعد هستند و آکوستیکی بودن آن در سازهای بادی(هورن) بهتر عمل می کند.
برنج از دو فلز روی و مس درست می شود. بنابراین خواص روی و مس را داراست. روی و مس از لحاظ سلامتی به ویژه در طب سنتی حائز اهمیت است.
اگر زینک بدنمان کاهش یابد دچار چه بیماری هایی خواهیم شد؟
روی به نام علمی زینک یکی از عناصر تشکیل دهنده بدن انسان و حیوانات است. کمبود این فلز می تواند موجب بیماریها و یا نواقصی در سلامتی ما شود. عملکرد سیستم ایمنی بدن یکی از مهم ترین و حیاتی ترین بخش سلامتی است. کمبود روی این سیستم را تضعیف می کند و ابتلا به عفونت های قارچی و ویروسی را راحتتر ممکن می سازد.
کرونا (کووئید 19) که یک بیماری ویروسی است نیز می تواند در اثر کمبود روی در بدن تشدید شود. به این دلیل برای جلوگیری از مبتلا شدن به این ویروس مصرف زینک سفارش می شود تا با تقویت سیستم ایمنی بدن از ابتلا و یا حتی تشدید آن جلوگیری شود.
تقسیم متعادل سلول بدن یکی دیگر از عملکرد های زینک در بدن است که کمبود آن می تواند این تعادل را بر هم زند و تقسیم های سلولی را دچار مشکل کند. انواع عفونت ها به ویژه عفونت پوستی، ورم و زخم معده، آنفولانزا، آرتریتروماتوئید، بیماری های عروقی، دیابت، آلزایمر و ساده ترین آن ریزش مو، می توانند در اثر کاهش مقدار روی در بدن باشند.
آیا مس بدن تان کاهش یافته است؟
مس از دیرباز در فرهنگ سنتی و کهن ایران جایگاه ویژه ای داشته است. پخت و پز در ظروف مسی گواه این مدعا است. جایگاه مس کبد، ماهیچه و استخوان ها است. استحکام بخشیدن به استخوان ها، تامین مواد معدنی مورد نیاز بدن، تصحیح متابولیسم بدن، ایجاد نشاط و انرژی، برطرف کننده کم خونی و فقر آهن همگی نشان از میزان مناسب مس در بدن است.
در مقابل، کاهش آن تضعیف بدن، ناهماهنگی در راه رفتن و عدم تعادل، حساسیت به سرما، رنگ پریدگی، ضعف بینایی، سفید شدن مو و موارد دیگررا موجب می شود.
حتی در گیاهان عالی وجود مس لازم و ضروری است. اگر مس در گیاهان به اندازه کافی باشد موجب رشد متناسب برگها و شادابی آنها می شود.
توجه داشته باشید، بدن مس و روی مورد نیاز خود را می تواند از خوراکی ها و تغذیه سالم و مناسب بدست بیاورد. استفاده بیش از حد از این دو فلز در تغذیه می تواند بسیار خطرآفرین و موجب مسمومیت فلزی شود.
ظروف برنجی اصل و ظروف روکش برنجی
در بازار دو نوع ظروف برنجی وجود دارد؛ یکی ظروفی هستند که کاملا از آلیاژ برنج تهیه شده اند و به نسبت نوع دیگر آن کمی وزن بیشتری دارند البته نوع دیگر آن ، بدنه فلزی و روکشی برنجی دارد.
ظروف برنجی خود را چگونه زیبا و درخشان نگه دارم؟
ظروف برنجی در اثر تماس با چربی، نشستن گرد وغبار بر روی آنها، به مرور زمان جلاء خود را از دست می دهند. برای بازیافتن زیبایی و درخشش ظروف برنجی تیم تولید محتوای ایکالا چند راهکار ساده را به شما معرفی می کند.
لیمو؛ لیمو به دلیل خاصیت اسیدی خود خیلی راحت و سریع می تواند ظاهر کدر شده برنج شما را جلا دهد. لیمو را قاچ کنید، روی ظروف خود بکشید و یا از آب لیمو تازه روی یک دستمال نرم استفاده کنید. البته باید دستمال کاملا به آب لیمو آغشته شده باشد.
ترکیب لیمو و نمک؛ یک لیمو را از وسط به دو نیم کنید، روی آن نمک بپاشید. آن را روی ظروف برنجی خود چندین بار بکشید. سپس بشورید و خشک کنید.
خمیر ترکیبی؛ آب لیمو، جوش شیرین و نمک را باهم ترکیب کنید. مادهای خمیری شکل به دست می آید. سپس آن را روی سطوح برنجی بکشید. 30دقیقه به آن زمان دهید سپس آن را آبکشی و خشک کنید
رب یا سس گوجه فرنگی؛ شاید باور نکنید اما رب یا سس گوجه فرنگی می تواند برنج شما را به شکل اول برگرداند. رب را کمی رقیق کنید و روی ظروف بمالید. یک ساعت منتظر بمانید. سپس آن را کاملا شسته و خشک کنید.